Trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, phí trucking là một khái niệm thường được nhắc tới. Vậy phí trucking là gì, các yếu tố ảnh hưởng đến phí trucking và làm sao để tối ưu chúng? Tất cả sẽ được Manda Express làm rõ trong bài viết này, đồng thời cung cấp thông tin nền tảng về ngành vận tải đường bộ – một mắt xích vô cùng quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Mục lục
Trucking là gì? Lịch sử và phát triển của ngành

Trucking, hay còn gọi là vận tải đường bộ. Đây là phương thức vận chuyển hàng hóa bằng xe tải, xe container, ô tô chuyên dụng… Hiện tại trucking là một phần không thể thiếu trong xuất nhập khẩu bởi nó đóng vai trò then chốt, giúp vận chuyển hàng linh hoạt, nhanh chóng từ các kho hàng, cảng và nhà máy.
Ngành trucking bắt đầu bùng nổ từ thế kỷ 20. Trong những năm gần đây, cùng với sự ra đời và phổ biến của xe tải cũng như sự tăng trưởng của nhu cầu giao nhận linh hoạt, vận tải đường bộ càng thiết yếu hơn bao giờ hết. Hiện nay, các công nghệ hiện đại đã được áp dụng vào ngành như TMS, định vị GPS để giúp tối ưu hóa hiệu suất, giảm thiểu chi phí và cải thiện tốc độ giao hàng.
Phí trucking (trucking fee) là gì?
Phí trucking là chi phí phát sinh khi sử dụng các phương tiện đường bộ để vận chuyển hàng hóa. Khoản phí này thường xuất hiện trong các trường hợp sau:
- Vận chuyển container rỗng từ ICD đến kho: Áp dụng đối với loại hàng hóa nguyên container (FCL), tài xế sẽ đến lấy container rỗng tại kho của cảng và chở đến kho nhà máy để lấy hàng. Chi phí này thường xuất hiện trong các đơn hàng xuất khẩu.
- Vận chuyển hàng từ kho tới cảng: Xe tải (Đối với hàng LCL) hoặc xe container (Đối với hàng FCL) sẽ được sử dụng để đưa hàng hóa từ kho tới cảng trước giờ closing time. Chi phí này thường xuất hiện trong các đơn hàng xuất khẩu.
- Vận chuyển hàng từ cảng tới kho: Xe tải (Đối với hàng LCL) hoặc xe container (Đối với hàng FCL) sẽ được sử dụng để đưa hàng từ cảng tới kho khách hàng sau khi tàu mẹ cập cảng. Chi phí này thường xuất hiện trong các đơn hàng nhập khẩu.
- Vận chuyển nội địa: Đây là chi phí di chuyển hàng hóa nội địa giữa các khu công nghiệp, nhà máy hoặc các trung tâm phân phối của hàng thương mại điện tử.
Trucking nội địa là gì?

Như đã nhắc ở trên, trucking nội địa là hình thức vận chuyển hàng hóa bằng phương tiện đường bộ trong phạm vi lãnh thổ quốc gia. Hình thức này sử dụng xe tải thùng, xe container, xe đầu kéo để chuyển hàng giữa các khu công nghiệp, nhà máy, kho hàng trong nước. Trucking nội địa đóng vai trò then chốt trong việc luân chuyển hàng hóa từ nơi sản xuất đến tay người tiêu dùng trong nước.
Vai trò quan trọng của phương thức trucking
Dưới đây là những vai trò nổi bật và lợi ích mà phương thức trucking mang lại:
- Vận chuyển hàng hóa đa dạng, linh hoạt: Trucking cho phép vận chuyển nhiều loại hàng hóa khác nhau từ hàng thường, hàng cồng kềnh, hàng cần kiểm soát nhiệt độ, hàng nguy hiểm…
- Tối ưu thời gian giao hàng: Xe tải có thể rút ngắn thời gian vận chuyển nhanh chóng từ kho đến cảng hoặc đến tay người tiêu dùng mà không cần trung chuyển qua nhiều chặng. Bên cạnh đó, nhiều ứng dụng quản lý hiện đại cũng được ứng dụng vào trucking giúp quản lý đơn hàng hiệu quả và tối ưu thời gian vận chuyển.
- Chi phí vận chuyển hợp lý: So với đường sắt, đường hàng không, trucking có chi phí phù hợp và dễ kiểm soát hơn, đặc biệt trên các tuyến đường trung bình, ngắn.
- Kết nối vận tải đa phương thức: Trucking thường đóng vai trò quan trọng, là mắt xích then chốt trong vận tải đa phương thức.
Các yếu tố ảnh hưởng đến phí trucking
Phí trucking không cố định mà sẽ thay đổi tùy theo từng đơn hàng và các yếu tố sau:
- Khoảng cách vận chuyển: Đây là yếu tố ảnh hưởng đến chi phí vận chuyển lớn nhất, cự ly càng xa, chi phí nguyên liệu càng lớn, kéo theo mức phí trucking càng tăng.
- Loại phương tiện vận chuyển: Loại xe sẽ được chọn tùy thuộc vào khối lượng và kích thước hàng hóa như: Xe tải nhỏ (1-3 tấn), xe tải trung bình (5-7 tấn), xe tải lớn (> 10 tấn), xe tải đông lạnh, xe đầu kéo container…
- Thời gian và điều kiện giao nhận:
- Giao gấp, giao hỏa tốc: Chi phí cao hơn
- Giao ban đêm, ngày lễ, ngày nghỉ: Phát sinh phụ phí
Làm sao để tối ưu trucking fee

Tối ưu chi phí trucking là một trong những chiến lược quan trọng giúp doanh nghiệp tiết kiệm ngân sách, dưới đây là một số giải pháp có thể áp dụng:
- Lên kế hoạch vận chuyển bài bản: Đơn vị vận chuyển cần xác định tuyến đường ngắn nhất, ước tính thời gian giao hàng phù hợp và kết hợp nhiều điểm giao trong một chuyến để tối ưu hiệu suất vận tải.
- Tận dụng dịch vụ bốc xếp chuyên nghiệp: Tiết kiệm thời gian chất xếp hàng, giảm chi phí công nhân cố định.
- Ứng dụng công nghệ: Sử dụng định vị GPS, hệ thống TMS để điều phối viên và khách hàng có thể track & trace (giám sát và theo dõi) đơn hàng dễ dàng, nhanh chóng.
Các loại hình dịch vụ Trucking
Để đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của doanh nghiệp và thị trường, có rất nhiều loại hình dịch vụ trucking đã xuất hiện như:
- Vận chuyển hàng quá khổ – quá tải, hàng cồng kềnh: Áp dụng cho các đơn hàng máy móc, thiết bị xây dựng, kết cấu thép, bồn chứa…
- Vận chuyển hàng hóa nguy hiểm: Áp dụng cho các đơn hàng hóa chất, khí gas, chất dễ cháy nổ…
- Vận chuyển hàng hóa cần nhiệt độ: Áp dụng cho các đơn hàng trái cây, thực phẩm cần bảo quản ở nhiệt độ lạnh thích hợp.
- Vận chuyển theo lô nhỏ – LTL: Phù hợp với các đơn hàng lẻ (LCL), hàng hóa từ nhiều khách hàng sẽ được ghép chung một chuyến xe.
- Vận chuyển nguyên xe – FTL: Phù hợp với đơn hàng nguyên container, hạn chế các rủi ro hư hại hoặc thất lạc.
- Vận chuyển xuyên biên giới – Cross Border: Các tuyến đường trong khu vực Asean như Việt Nam – Campuchia – Lào – Thái Lan – Trung Quốc, phù hợp với mọi loại hàng hóa.
Sự khác nhau giữa trucking và shipping
Hai thuật ngữ “trucking” và “shipping” thường bị nhầm lẫn với những người còn mới trong ngành xuất nhập khẩu. Mặc dù cùng liên quan đến vận chuyển hàng hóa, nhưng “trucking” dùng để chỉ vận chuyển hàng hóa bằng đường bộ. Trong khi đó, “shipping” thường được dùng để vận chuyển hàng hóa bằng đường biển, dành cho hàng hóa quốc tế.
Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giữa trucking và shipping:
Tiêu chí | Trucking | Shipping |
Khái niệm | Vận chuyển hàng hóa bằng xe tải qua đường bộ. | Vận chuyển hàng hóa bằng tàu qua đường biển. |
Phạm vi | Thường áp dụng cho vận chuyển nội địa hoặc xuyên biên giới gần. | Chủ yếu dùng cho vận chuyển hàng hóa quốc tế. |
Phương tiện vận chuyển | Xe tải (truck). | Tàu biển (ship). |
Tốc độ giao hàng | Nhanh hơn, linh hoạt hơn trong phạm vi ngắn. | Thường chậm hơn do phụ thuộc vào lịch trình tàu. |
Chi phí | Cao hơn với khoảng cách dài. | Hiệu quả về chi phí cho khối lượng hàng lớn, quãng đường xa. |
Loại hàng hóa phù hợp | Hàng hóa nhỏ, cần giao nhanh, hàng dễ hư hỏng. | Hàng hóa số lượng lớn, cồng kềnh, không cần giao gấp. |
Một số thuật ngữ chuyên ngành xuất nhập khẩu – Logistics

Bên cạnh thuật ngữ “trucking”, dưới đây là một số thuật ngữ chuyên ngành xuất nhập khẩu – Logistics mà bạn cần biết:
- Freight forwarder: Đơn vị giao nhận vận tải
- Shipper: Nhà xuất khẩu/người gửi hàng
- Cnee: Nhà nhập khẩu/người nhận hàng
- Notify party: Bên thông báo
- Agent: Đại lý
- Sea/Ocean Freight: Cước đường biển
- Air Freight: Cước đường hàng không
- Consolidator: Đơn vị gom hàng LCL
- Surcharges: Phụ phí
- Handling fee: Phí làm hàng
- Local charges: Phí địa phương
- Delivery Order: Lệnh giao hàng
- Seal: Chì
- Port of Loading: Cảng xếp hàng/cảng đi
- Port of Discharge: Cảng dỡ hàng/cảng đến
- Packing list: Bảng kê chi tiết mặt hàng
- Commercial Invoice: Hóa đơn thương mại
- Proforma Invoice: Hóa đơn chiếu lệ
- Custom Broker: Đại lý hải quan
- Certificate of Origin: Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa
- Certificate of Quality: Giấy chứng nhận chất lượng hàng hóa
- Custom Clearance: Thông quan hàng hóa
- Custom Declaration: Tờ khai hải quan
Lời kết
Trucking là mấu chốt quan trọng trong chuỗi cung ứng hàng hóa quốc tế. Từ khả năng phân phối linh hoạt đến tính đa dạng của các loại hình dịch vụ, trucking giúp doanh nghiệp, đơn vị vận chuyển chủ động hơn trong hoạt động logistics. Với những thông tin đã cung cấp trong bài, Manda Express tin rằng bạn có thể tận dụng tối đa hiệu quả mà trucking mang lại, giúp tối ưu chi phí đáng kể.